Πρόσφατα έπιασα να διαβάσω το βιβλίο «Sapiens: Μια σύντομη ιστορία του ανθρώπου», γραμμένο από τον Yuval Noah Harari, και δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου. Με ευκολία ο Harari εξιστορεί 70.000 χρόνια ανθρώπινης ιστορίας, από ανθρωπολογική, βιολογική, πολιτισμική, ψυχολογική και οικονομική οπτική. Ανιχνεύοντας σημεία σταθμούς στην ανθρώπινη εξέλιξη με τη Γνωσιακή Επανάσταση, τη Γεωργική Επανάσταση, την Επιστημονική Επανάσταση, την Ενοποίηση της Ανθρωπότητας μέσω παγκόσμιων μύθων και ιστοριών, ο Harari δημιουργεί ένα αφήγημα -τροφή για σκέψη- για όλα αυτά που μας κάνουν αυτό που είμαστε.
Δεδομένου ότι οι λειτουργίες των Προμηθειών είναι συνυφασμένες με τη διαδικασία της σκέψης μου, αβίαστα βρήκα παραλληλισμούς με το τρέχον εξελικτικό στάδιο των προμηθειών και την εξέλιξη που έχει προηγηθεί. Πέρα από την προφανή σύγκριση των προγόνων μας ως κυνηγών / τροφοσυλλεκτών και των σύγχρονων αγοραστών ως συλλεκτών RFP και κυνηγών των καλύτερων συμφωνιών, πολλά ακόμη σημεία μπορούν να συγκριθούν και να αντιπαρατεθούν:
Ας συνεργαστούμε!
ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΓΕΝΟΣ: Κατά τον Harari, πριν από 100.000 έτη ο Homo sapiens ήταν απλά ένα από τα ανθρώπινα είδη που υπήρχαν και ζούσε κυρίως στην Ανατολική Αφρική. Ζούσαν και άλλοι συγγενείς μας, όπως ο Homo neanderthalensis στην Ευρώπη, ο Homo erectus στην Ασία και ο Homo soloensis στο νησί της Ιάβας. Ασχέτως από το πόσο διαφορετικά ήταν τα είδη, υπάρχουν αποδείξεις διασταυρώσεων. Αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι το πώς ο Homo sapiens έγινε το κυρίαρχο είδος. Ο Harari το αποδίδει αυτό στη γνωσιακή επανάσταση που κατάφερε και έκανε όλη τη διαφορά. Ακόμα και αν άλλα είδη είχαν επίσης μεγάλο μυαλό, αυτό που έκανε τον sapiens να ξεχωρίσει ήταν η ικανότητα συνεργασίας σε μεγάλη κλίμακα. Γιατί κανένα άλλο ζώο δεν έχει την ικανότητα να πετύχει τόσο πολλά μαζί με κάποιους εντελώς ξένους, μόνο και μόνο επειδή πιστεύουν στα ίδια πράγματα.
ΓΕΝΟΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ: Η ανάπτυξη αυτού του ‘γένους’ συνεχίζει να εμπεριέχει πολλά διαφορετικά είδη: το επιχειρησιακό, το στρατηγικό, το τακτικό και διάφορες παραλλαγές και μίξεις αυτών. Υπό αυτό το πρίσμα, πιστεύω ότι κατ’ αντιστοιχία ο Σοφός άνθρωπος των Προμηθειών (Procurement sapiens) είναι κατά βάση το στρατηγικό είδος. Ωστόσο με ενσωματωμένη την εκτελεστική γνώση που αργά αλλά σταθερά γίνεται αυτοματοποιημένη. Ο Procurement sapiens είναι επίσης το μόνο ανθρώπινο ‘ζώο’ στην επιχείρηση που επανειλημμένα αμφισβητεί τον ίδιο τον σκοπό και τη σημασία του. Όσον αφορά στη συνεργασία, ο παραλληλισμός είναι εντυπωσιακός. Αυτό που διαχωρίζει τον Procurement sapiens από τα άλλα ‘είδη’ στελεχών προμηθειών είναι ακριβώς η μοναδικότητα της ικανότητάς του να δημιουργεί χωρίς κόπο συνεργατικές σχέσεις που διαρκούν, τόσο με τους προμηθευτές όσο και με τους εσωτερικούς πελάτες. Και παρόλα αυτά είναι αρκετά ευέλικτος ώστε να καλοδέχεται την αλλαγή, όταν η καινοτομία και η ψηφιοποίηση του χτυπούν την πόρτα.
Μερικές φορές πρέπει να παίζεις με τη φωτιά!
ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΓΕΝΟΣ: Ο Harari λέει ότι υποθέτουμε πως ο άνθρωπος έγινε το κορυφαίο ζώο εξαιτίας του μεγάλου εγκεφάλου του, της χρήσης εργαλείων, της ικανότητας να μαθαίνει και των σύνθετων κοινωνικών δομών. Αλλά οι άνθρωποι τα είχαν όλα αυτά επί 2 εκατομμύρια χρόνια και παρόλα αυτά ήταν ακόμη ευάλωτοι στους κυνηγούς, τους οποίους εξακολουθούσε να φοβάται. Εκείνοι οι άνθρωποι δεν τολμούσαν πραγματικά να κυνηγήσουν μεγάλα θηράματα, μάζευαν ότι φυτό έβρισκαν εδώ κι εκεί, κολάτσιζαν με έντομα και μικρά ζώα ή τρέφονταν με τα απομεινάρια γευμάτων άλλων. Δεν ήταν αλήθεια αυτή η ζωή ενός κυρίαρχου είδους. Η κρίσιμη καμπή που περίμεναν ήταν η αξιοποίηση της φωτιάς. Φως και ζεστασιά ήταν πλέον ανά πάσα στιγμή διαθέσιμα και ο κίνδυνος από τα λιοντάρια όχι πλέον τόσο θανάσιμος. Αλλά το πραγματικό τζακπότ ήταν το μαγείρεμα. Όλα μπορούσαν πια να ψηθούν ή να μαγειρευτούν, και με αυτόν τον τρόπο, οι άνθρωποι εισήγαγαν νέες τροφές στη διατροφή τους, όπως σιτάρι, ρύζι και πατάτες. Η διαδικασία επίσης εξολόθρευσε μικρόβια και παράσιτα και όλα γίνονταν ευκολότερα και γρηγορότερα. Το μαγειρεμένο φαγητό χρειαζόταν μια ώρα να φαγωθεί, ενώ οι χιμπαντζήδες ξόδευαν πέντε ώρες τη μέρα μασουλώντας ωμή τροφή. Πόσο κέρδος σε χρόνο! Τι στρατηγικό εργαλείο!
ΓΕΝΟΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ: Κατά την προσωπική μου άποψη ο Procurement sapiens δάμασε τη φωτιά το 1983 με τον πίνακα του Kraljic. Δηλαδή εδώ και πάνω από 30 χρόνια. Ωστόσο ακόμα και σήμερα τόσα πολλά στελέχη του ‘Γένους των Προμηθειών’ τρώνε το κρέας ωμό ή αρκούνται σε φυτά και έντομα. Να μην αναφέρουμε ότι σήμερα είναι διαθέσιμοι φούρνοι που μαγειρεύουν μόνοι τους το φαγητό για σένα. Λέγοντας ‘φούρνοι’ εννοώ ολοκληρωμένα στρατηγικά εργαλεία που μπορούν να συλλέξουν, να τυποποιήσουν και να μαγειρέψουν το φαγητό (Διαχείριση Κατηγοριών/Προμηθευτών), να αποτρέψουν τα λιοντάρια (Διαχείριση Κινδύνου) και να εξοικονομήσουν χρόνο ώστε ολόκληρη η κοινότητα να μπορεί να ευχαριστηθεί ένα εύγευστο γεύμα.
Αλλάξτε την ιστορία, αλλάξτε τη κοινότητα!
ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΓΕΝΟΣ: Ο Harari θεωρεί την ανθρώπινη ομιλία ως την κρίσιμη λειτουργία που μας επέτρεψε να αναρριχηθούμε πάνω από όλα τα άλλα ζώα. Στην εξιστόρησή του, η γλώσσα μας κατέχει δυο μοναδικά χαρακτηριστικά. Πρώτα από όλα έχει απίστευτα πολλές αποχρώσεις, με την έννοια ότι μπορούμε να επικοινωνούμε περισσότερα από το να φωνάζουμε απλά: Προσοχή! Λιοντάρι! Μπορούμε να ανταλλάξουμε απίστευτο όγκο πληροφοριών για τον περίγυρό μας και κυρίως για τον εαυτό μας και άλλους ανθρώπους. Ναι, το κουτσομπολιό είναι σημαντικό συστατικό της εξέλιξης. Επειδή χωρίς την κοινωνική συνεργασία δεν μπορούμε να επιβιώσουμε ή να αναπαραχθούμε, πρέπει να βασιζόμαστε στο κουτσομπολιό για να ξέρουμε με ποιον μπορούμε να συνεργαστούμε, να ζήσουμε ή ποιος είναι αναξιόπιστος. Αλλά το ένα πιο σημαντικό χαρακτηριστικό της ικανότητάς μας είναι να ‘εικονογραφούμε’ πραγματικότητες και μύθους που μοιραζόμαστε. Θρησκεία, νόμοι, αυτοκρατορίες, χρήμα, καπιταλισμός, είναι όλα καλοφτιαγμένες ιστορίες, ικανές να ενώσουν εκατομμύρια άγνωστους μεταξύ τους ανθρώπους γύρω από μια ιδέα.
Αυτοί και πολλοί άλλοι μύθοι που ενυπάρχουν στη συλλογική μας φαντασία είναι το σπουδαιότερο εργαλείο που μας ενώνει και μας βοηθά να δουλεύουμε μαζί, κάποτε για το καλό και άλλοτε για κακό. Αλλά ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι συνεργάζονται μπορεί να αλλάζει ανάλογα με το πώς λέγεται μια διαφορετική ιστορία.
ΓΕΝΟΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ: Όσον αφορά στις προμήθειες, υπάρχουν ακόμη μερικές ατέλειες που μπορούν να διορθωθούν. Για δεκαετίες, ο κυρίαρχος μύθος στις προμήθειες ήταν: Κοίτα τη δουλειά σου! Πίεζε τους προμηθευτές, εξασφάλιζε την καλύτερη τιμή και προχώρα! Ο μύθος έχει αρχίζει αργά να αλλάζει τα τελευταία χρόνια προς την κατεύθυνση της Στρατηγικής Προμηθειών, αλλά ακόμη δεν είναι αυτός ο κυρίαρχος. Όπως έχουμε δει, το μεγαλύτερο πλεονέκτημά μας ως άνθρωποι είναι η συνεργατικότητα, οπότε γιατί να μην χρησιμοποιήσει αυτό το δώρο της Εξέλιξης και ο Procurement sapiens προς όφελος της επιχείρησής του; Όταν η ανώτατη διοίκηση και οι εσωτερικοί πελάτες αποφασίζουν για τις εταιρικές απαιτήσεις, ο Procurement sapiens θα έπρεπε να χτυπάει την πόρτα της σπηλιάς τους και να χρησιμοποιεί αυτή τη λεπτομερή εκφραστική γλώσσα, προσφέροντας βοήθεια, συνεργασία και στρατηγικές για το χτίσιμο του μύθου της επιχείρησης.
Αισίως, αυτή η σύγκριση θα προκαλέσει ενδιαφέρον για το βιβλίο του Harari, που αξίζει το διάβασμα. Ακόμα πιο σημαντικό αν ενθαρρύνει το Γένος των Στελεχών Προμηθειών να συνεργαστεί, να εκμεταλλευτεί εργαλεία που ‘ανάβουν φωτιές’ και να αναγνωρίσει περισσότερους χρήσιμους μύθους.
Άρθρο του Drasko Jelavic, Founder & CEO της Cirtuo
(original: https://www.linkedin.com/pulse/how-can-procurement-sapiens-repeat-success-homo-drasko-jelavic/)